شبکه تبلیغات ایران

پایانی برای دانلود غیرقانونی موسیقی در ایران؟

رادیو جوان در ۱۳ سال فعالیت خود به نسبت سایر فعالین حوزه موسیقی آن سوی مرز‌ها، توجه ویژه‌تری به آثار داخل ایران داشته و آنها را ابتدا در قالب وب‌سایت و در چند سال اخیر توسط اپلیکیشن در دسترس کاربران قرار داده؛ اپلیکیشنی که هنوز رنگ فیلترینگ را به خود ندیده اما همین موضوع شاید در آینده‌ای نزدیک با تصمیمات جدید وزارت ارشاد دست‌خوش تغییر شود.

وزارت ارشاد اکنون خبر می‌دهد که تکلیف این رادیوی اینترنتی به زودی برای همیشه مشخص خواهد شد و اولین گام در این راه، دستگیری چند نفر از همکاران داخلی این شبکه با همکاری نهادهای نظارتی بوده است.

اما دو سال پیش همکاری برخی از خوانندگان با این مجموعه باعث بروز مشکلاتی برای مجوز و فعالیت آنها شد. اعتراضات این خوانندگان در کنسرت‌ها و شبکه‌های اجتماعی سبب شد تا بالاخره در چند ماه گذشته رادیو جوان با انتشار یک بیانیه، آثار آنها را از سرویس خود حذف کند:

«در پی گسترش شایعه های بی اساس، ولی هدفمند از سوی تعدادی از رسانه های داخل ایران، طی روزهای گذشته شماری از خوانندگان داخل ایران از «رادیو جوان» درخواست کردند که آثارشان در وب سایت ما از دسترس خارج شود تا آنها بتوانند بدون از دست دادن مجوز کاری خود به فعالیت های هنری شان ادامه دهند. ما با درک شرایط پیش آمده برای آنان در داخل کشور و نیز برای حمایت دوباره از این خوانندگان این درخواست ها را پذیرفتیم و دسترسی به آثار آنان را از وبسایت «رادیو جوان» غیرفعال کردیم.»

مشکلات حقوقی رادیوجوان فقط به عرضه موسیقی بر نمی‌گردد. پیش‌تر طراحان گرافیکی در کمپین‌های اینترنتی به اقدامات رادیو جوان درباره حذف نام آنها در کاور آهنگ‌ها و آلبوم‌ها اعتراض کرده بودند که البته به نتیجه‌ای نرسید.

وعده رادیو جوان تنها چند هفته پایدار بود و چندیست که بازهم آثار ایرانی بر روی این سرویس قابل دانلود است. نهادهای نظارتی داخلی ادعا می‌کنند که این رادیوی اینترنتی ضربه بزرگی به اقتصاد موسیقی داخل کشور می‌زند و بدون در نظر گرفتن حق و حقوق خوانندگان داخلی، آثار آنها را به رایگان در وبسایت خود منتشر می‌کند.

علی رغم گقته‌های اخیر مدیران رادیو جوان، هنوز هم شاهد انتشار آثار داخلی در این وبسایت هستیم

اما «فرزام حجازی»، مدیرعامل بیپ تونز باور دارد که انتشار اخباری مانند روشن شدن تکلیف رادیو جوان در روزهای آینده، صرفاً بازی رسانه‌ای بوده و چندان با واقعیت هم‌خوانی ندارد. وی در گفتگو با دیجیاتو خبر می‌دهد:

«این اتفاق چند سال پیش هم رخ داده بود و نتیجه‌ای در بر نداشت. افرادی که دستگیر شده‌اند صرفا دلالانی بودند که هزینه‌های دریافتی رادیوجوان را که به صورت دلاری پرداخت می‌شود را به تومان تبدیل می‌کردند و بالعکس. رادیو جوان بی‌شک بعد از تلگرام بزرگترین بیزینس آی تی ایران را دارد و این مسئله از تعداد فالوئرهای اینستاگرام آن و بازدیدهای آن به وضوح پیداست. اگر تکلیف رادیوجوان واقعا قرار است که روشن شود چرا در وهله اول اپلیکیشن آن فیلتر نمی‌شود؟»

جدول قیمت‌گذاری برای انتشار آهنگ خوانندگان تازه کار در رادیو جوان که از 25 دلار آغاز و به گزینه 1000 دلاری هم می‌رسد. بسیاری از سایت‌های مشابه ایرانی آپلود کردن موسیقی هنرمندان را به رایگان انجام می‌دهند.

حجازی که باور دارد بیپ‌تونز و سایت‌های مشابه، مشغول فرهنگ سازی برای خرید قانونی موسیقی در کشور هستند، می‌گوید برخی حمایت‌های داخلی از این رادیو به چشم می‌خورد که جای تفکر دارد. وی با اشاره به بازدید 60 میلیونی وبسایت‌های دانلود رایگان موسیقی در برابر بازدید 2 میلیونی بیپ تونز از فیلتر نشدن سایت‌هایی که علناً نقض قانون کپی‌رایت را انجام می‌دهند گلایه‌ می‌کند:

«ما به هیچ وجه مخالف پخش شدن یک آهنگ و یا حتی آلبوم به صورت رایگان نیستیم و در سامانه‌مان بیش از 20 هزار قطعه رایگان برای دانلود وجود دارد. با وجود قانون جدید ارشاد مبنی بر مجوز گرفتن تک‌آهنگ‌ها برای انتشارشان، کماکان شاهد انتشار آنها در فضای مجازی هستیم. اطلاع‌رسانی‌های ما درباره عاملین این امر هم تا کنون هیچ فایده‌ای نداشته است.»

راه‌آندازی نسخه کانادایی و بین‌المللی بیپ تونز یک گام به سوی جهانی شدن این سامانه برای موسیقی‌دوستان ایرانی در سرتاسر دنیاست.

وی درباره ژانرهایی همچون موسیقی رپ که با وجود استقبال نود درصدی نوجوانان و جوانان جامعه و حاذق بودن برخی از هنرمندان این سبک کماکان در خط قرمز وزارت ارشاد قرار دارد، به دیجیاتو می‌گوید: «اگر بزرگترین مارکت موسیقی ایرانی هم توسط عوامل داخلی راه بیفتد، تا زمانی که این نوع محدودیت‌ها برای ما وجود دارد توانایی رقابت با عوامل بین‌المللی را نداریم چرا که نمی‌توانیم تمام سلیقه‌های موسیقی را پوشش بدهیم.»

موضوع کپی‌رایت آثار فرهنگی مسئله‌ایست که وزیر ارتباطات کشورمان، «محمدجواد آذری جهرمی» به آن تاکید ویژه‌ای داشته و خبر از همکاری‌هایی در این بخش در کنار وزارت ارشاد داده است. به نظر می‌رسد برچیدن سایت‌های دانلود فیلم و موسیقی که امروزه صورت می‌گیرد، صرفا به چند مورد محدود منتهی شده و هنوز تا رسیدن به یک اقدام اساسی فاصله زیادی داریم.